Cạnh tranh không lành mạnh xuất hiện khá nhiều trong cuộc sống ngày nay mà chưa có những biện pháp ngăn chặn cụ thể. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng ta cùng tìm hiểu tầm quan trọng của hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong kinh doanh? Nắm bắt thực tế cạnh tranh không lành mạnh? Hậu quả của cạnh tranh không lành mạnh? … Hãy cùng Thừa phát lại Ngọc Phú tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
I. Tầm quan trọng của hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong kinh doanh
Theo quy định tại Khoản 6 Điều 3 Luật Cạnh tranh năm 2018 như sau: “Hành vi cạnh tranh không lành mạnh là hành vi của doanh nghiệp trái với nguyên tắc thiện chí, trung thực, tập quán thương mại và các chuẩn mực khác trong kinh doanh, gây thiệt hại hoặc có thể gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp khác.”
Các hành vi cạnh tranh không lành mạnh có những đặc điểm cơ bản sau:
– Hành vi cạnh tranh của doanh nghiệp trong quá trình kinh doanh;
– Hành vi cạnh tranh trái với với các chuẩn mực thông thường về đạo đức kinh doanh; trái với nguyên tắc thiện chí, trung thực, tập quán thương mại và các chuẩn mực khác trong kinh doanh;
– Hành vi gây thiệt hại, có thể gây thiệt hại đến doanh nghiệp khác.
Căn cứ pháp lý quy định các hành vi cạnh tranh không lành mạnh bị cấm theo Điều 45 Luật Cạnh tranh năm 2018 như sau:
“1. Xâm phạm thông tin bí mật trong kinh doanh dưới các hình thức sau đây:
a) Tiếp cận, thu thập thông tin bí mật trong kinh doanh bằng cách chống lại các biện pháp bảo mật của người sở hữu thông tin đó;
b) Tiết lộ, sử dụng thông tin bí mật trong kinh doanh mà không được phép của chủ sở hữu thông tin đó.
2. Ép buộc khách hàng, đối tác kinh doanh của doanh nghiệp khác bằng hành vi đe dọa hoặc cưỡng ép để buộc họ không giao dịch hoặc ngừng giao dịch với doanh nghiệp đó.
3.Cung cấp thông tin không trung thực về doanh nghiệp khác bằng cách trực tiếp hoặc gián tiếp đưa thông tin không trung thực về doanh nghiệp gây ảnh hưởng xấu đến uy tín, tình trạng tài chính hoặc hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đó.
4.Gây rối hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp khác bằng cách trực tiếp hoặc gián tiếp cản trở, làm gián đoạn hoạt động kinh doanh hợp pháp của doanh nghiệp đó.
5.Lôi kéo khách hàng bất chính bằng các hình thức sau đây:
a) Đưa thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn cho khách hàng về doanh nghiệp hoặc hàng hóa, dịch vụ, khuyến mại, điều kiện giao dịch liên quan đến hàng hóa, dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp nhằm thu hút khách hàng của doanh nghiệp khác;
b) So sánh hàng hóa, dịch vụ của mình với hàng hóa, dịch vụ cùng loại của doanh nghiệp khác nhưng không chứng minh được nội dung.
6.Bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ dưới giá thành toàn bộ dẫn đến hoặc có khả năng dẫn đến loại bỏ doanh nghiệp khác cùng kinh doanh loại hàng hóa, dịch vụ đó.
7.Các hành vi cạnh tranh không lành mạnh khác bị cấm theo quy định của luật khác.”
Hành vi cạnh tranh không lành mạnh là hành vi gây nguy hại cho xã hội, gây thiệt hại cho người tiêu dùng, cho các đối thủ cạnh tranh nói riêng và cho môi trường cạnh tranh nói chung.
Vì thế, Nhà nước áp dụng các chế tài phù hợp là tổng hợp các biện pháp xử lý buộc các chủ thể đó phải gánh chịu những hậu quả bất lợi do đã có hành vi cạnh tranh không lành mạnh gây thiệt hại cho các chủ thể kinh doanh và các chủ thể khác.
Các chế tài này nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các doanh nghiệp, chống lại hành vi cạnh tranh không lành mạnh của các doanh nghiệp đối thủ; bảo vệ quyền lợi của cho khách hàng; là công cụ góp phần tạo lập môi trường kinh doanh và cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, công bằng.
II. Nắm bắt thực tế cạnh tranh không lành mạnh
1. Đặt ra câu hỏi về tình trạng cạnh tranh không lành mạnh trong ngành kinh doanh
Trong cơ chế thị trường , người tiêu dùng và các nhà sản xuất, cung cấp dịch vụ tác động qua lại lẫn nhau trên thị trường để xác định xem cần sản xuất cái gì? như thế nào? và cho ai? Do đó người tiêu dùng luôn giữ vị trí trung tâm, là đối tượng hướng tới của các nhà sản xuất hay cung cấp dịch vụ cùng loại hay hàng hoá, dịch vụ thay thế – đối thủ tham gia cạnh tranh.
2. Phân tích nguyên nhân và thách thức của cạnh tranh không lành mạnh:
Thứ nhất, các quy định làm cơ sở pháp lý điều chỉnh hành vi cạnh tranh không lành mạnh còn thiếu thống nhất, chặt chẽ và toàn diện.
Các chế tài đối với hành vi cạnh tranh không lành mạnh được quy định trong Luật Cạnh tranh Việt Nam còn rất khái quát, chưa cụ thể
hóa đối với từng hành vi vi phạm, viện dẫn quá nhiều văn bản dưới luật hoặc văn bản pháp luật chuyên ngành khác. Chế tài đối với hành vi cạnh tranh không lành mạnh còn nặng về quản lý hành chính.
Thứ hai, còn thiếu những quy định cụ thể về hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong một số lĩnh vực nhất định và các chế tài xử lý các hành vi đó.
Trong thực tế thực hiện pháp luật, khi phát hiện một dạng hành vi cạnh tranh không lành mạnh xuất hiện trên thị trường, nhưng không thuộc các hành vi được định danh tại Điều 45, thì việc áp dụng chế tài xử lý sẽ gặp khó khăn.
Thứ ba, chế tài còn lỏng lẻo, mức xử phạt đối với các hành vi cạnh tranh không lành mạnh còn thấp, chưa đủ sức răn đe.
Thứ tư, hiệu quả thực thi pháp luật cạnh tranh còn thấp.
Sự trùng lặp các quy định về cạnh tranh không lành mạnh ở những lĩnh vực pháp luật khác nhau, tình trạng chống lấn thẩm quyền, thiếu khả năng hợp tác hiệu quả của các cơ quan thực thi trong khi luật nội dung chưa rõ ràng, cụ thể đã gây khó khăn cho quá trình triển khai thực hiện pháp luật.
Thứ năm, sự hiểu biết pháp luật cạnh tranh trong cộng đồng vẫn còn hạn chế đã làm giảm hiệu quả của công tác đấu tranh phòng, chống cạnh tranh không lành mạnh.
III. Hậu quả của cạnh tranh không lành mạnh
1. Đối với doanh nghiệp
Những hành vi cạnh tranh không lành mạnh làm cho hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường của doanh nghiệp chân chính bị đình trệ, hủy hoại, thiệt hại tài chính, thị phần suy giảm, lớn hơn nữa là có thể đi đến tình trạng phá sản hoặc bị thâu tóm, mua lại.
2. Đối với người tiêu dùng
Sau những phản ứng “tẩy chay” tưởng chừng là thực hiện quyền của mình, thì chẳng được gì ngoài việc mất lòng tin vào sản phẩm, vào doanh nghiệp và ngày càng e dè, nghi ngại với tất cả các loại sản phẩm trên thị trường, không phân biệt được đâu là thật – đâu là giả.
Xem thêm: Tại đây
IV. Kết luận
Qua việc tìm hiểu những quy định của pháp luật Việt Nam hiện nay về xử lý hành vi cạnh tranh không lành mạnh, có thể thấy quy định của pháp luật đã khá hoàn thiện và bao quát được hầu hết các vấn đề liên quan.
Tuy nhiên, cũng còn thể hiện một số bất cập do chưa theo kịp và dự liệu được hết các trường hợp có thể xảy ra trên thực tế.
Do đó, yêu cầu đặt ra là hoàn thiện quy định pháp luật một cách toàn diện hơn và để các quy định đó được thực hiện có hiệu quả trên thực tế, yêu cầu phải nâng cao trình độ cán bộ có thẩm quyền trong xử lý cũng như nâng cao hiểu biết cũng như ý thức của các doanh nghiệp và người tiêu dùng để có được môi trường cạnh tranh hoàn hảo, thúc đẩy phát triển kinh tế.
Nếu người chủ kinh doanh nghi ngờ về hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong lĩnh vực kinh doanh của mình, có thể yêu cầu lập vi bằng nhằm thu thập chứng cứ và đánh giá tác động của các hành vi đó đối với doanh nghiệp.
1.Mục tiêu của lập vi bằng:
Mục tiêu chính của việc lập vi bằng trong trường hợp này là xác định và ghi nhận chứng cứ về hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Các hoạt động cạnh tranh không lành mạnh có thể bao gồm giá cả không công bằng, quảng bá không chính xác, đe dọa hay phá hoại danh tiếng, hoặc các biện pháp cản trở cạnh tranh.
2. Phương pháp và nguồn lực:
Lập vi bằng có thể sử dụng các phương pháp như thu thập thông tin từ thị trường, phân tích giá cả, theo dõi chiến lược quảng cáo và tiếp cận khách hàng. Điều này đòi hỏi nguồn lực đủ, cũng như sự chuyên môn trong việc thu thập và phân tích dữ liệu.
3. Xác định đối tượng:
Người chủ kinh doanh cần xác định rõ đối tượng hoặc đối thủ nghi ngờ đang thực hiện hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Điều này giúp hướng dẫn quá trình lập vi bằng và xác định mục tiêu cụ thể.
4. Thu thập chứng cứ:
Lập vi bằng yêu cầu việc thu thập chứng cứ một cách tổ chức và có chủ đích. Điều này có thể bao gồm thông tin thị trường, bảng giá cạnh tranh, tin đồn và đánh giá của khách hàng.
5. Phân tích tác động:
Sau khi thu thập chứng cứ, quá trình phân tích sẽ giúp đánh giá tác động của hành vi cạnh tranh không lành mạnh đối với kinh doanh. Có thể đánh giá mức độ ảnh hưởng đến doanh thu, danh tiếng và mối quan hệ với khách hàng.
6.Lập báo cáo và đề xuất biện pháp:
Kết quả của việc lập vi bằng nên được tóm tắt trong một báo cáo chi tiết. Báo cáo này có thể đề xuất các biện pháp để giải quyết vấn đề, như là tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý, thông báo với cơ quan quản lý cạnh tranh, hay thậm chí tìm đường ra khỏi thị trường nếu cần.
Quý khách có thể liên hệ với Thừa phát lại Ngọc Phú qua các kênh:
Địa chỉ: 139H4 Lý Chính Thắng, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh
Văn phòng: 3C2 Đồng Khởi, phường Phú Khương, thành phố Bến Tre, tỉnh Bến Tre
hoặc số hotline: 0913 41 99 96
Email: thuaphatlaingocphu@gmail.com
Theo dõi Thừa phát lại Ngọc Phú tại đây: https://thuaphatlaingocphu.vn/
